“Chocolade”, antwoordde ze hem. Hij lachte. Een ontwijkend antwoord, maar zo gekozen zodat hij niet het gevoel kreeg dat hij moest ophouden met vragen stellen. Hij hield ook van chocolade. Zij hield van zijn vragen.
“Waar loop jij warm van?”, was de vraag geweest. De context van de vraag was de ideale job. Ze twijfelde over de verdere stappen in haar carrière. Hij peilde naar haar drijfveren. Passie als pijler voor een keuze. Hij twijfelde zelf over de relevantie daarvan. Was hij het niet die zei dat je eerst moest kiezen, en daarna de keuze leren beminnen. Kies en bemin je keuze. Hij kon het zelf zo moeilijk. Advies geven is gemakkelijker dan advies toepassen.
Doorgaans leek ze rationeel, zich baserend op de feiten waarop het kompas van haar leven zich ijkte. Daaronder zaten echter axioma’s. Aannames en postulaten van waaruit zij, net zoals de wiskunde, haar logica opbouwde. Logica moet immers ergens beginnen. En dat was altijd een axioma. Een veronderstelling. Een voor-onderstelling. En die zat doorgaans heel goed verborgen.
Als geen ander wist ze dat ze niet louter een rationeel wezen was, maar dat ook bij haar emoties regeerden. Reflexmatig greep ze echter vaak naar haar rationele instrumenten om haar emoties te proberen begrijpen, te proberen beheersen. Maar zoals je met een hamer een schroef niet in een plank kan draaien, zo glipten haar emoties haar uit de hand bij haar pogingen om zichzelf te begrijpen. Emoties beheersen is tijd beheersen. Tijd nemen om wat je overspoelt te voelen, te laten doordringen. Om dan, als bij wonder, te ontdekken dat het antwoord voor het grijpen lag. Zoals een schelp die bloot komt te liggen als de zee zich terugtrekt. Maar je moet wel even wachten, wil je geen natte voeten krijgen.
“Waar loop jij warm van?” De vraag zinderde nog even na. Ze kon nog wel enkele antwoorden bedenken. Allemaal waar. Sommige juist. Vreemd hoe een waar antwoord niet altijd juist was. De vraag nodigde uit om even stil te staan en de verschillende betekenissen ervan te laten doordringen. Tijd nemen dus. Het was de start van een ontdekkingstocht naar wat echt nodig was. Haar schelp in het zand onder haar voeten.
Chocolade. Hij nam een stuk en dacht aan haar. Hun spel van vraag en antwoord. Hun wederzijdse aandacht. Die maakte dat de tijd even stilstond. En die kansen bood om de schelp te vinden. De vraag is het antwoord. De zee nog niet teruggetrokken.