Herse gaf de indruk een ernstige dame te zijn. Ze sprak zeer verzorgd, soms iets te afgemeten, maar dat kon komen omdat ze haar woorden steeds volledig uitsprak, inclusief de laatste medeklinker. Dat hoorde je niet zo vaak. Ik apprecieerde die volledige uitspraak wel. Ik hield zelf ook van een keurige wereld. Schroevendraaiers en tangen steeds op dezelfde plek in mijn werktas, altijd op slot voor ik vertrok. Afgewerkt en compleet. Zoals de woorden van Herse. Het beeldscherm van haar computer toonde moeilijke teksten en cijfers in een vakjargon dat ik bij een passerende oogopslag niet begreep. Ze deed moeilijke en wellicht belangrijke dingen met dat scherm.
Een tweede indruk gaf evenwel een meer genuanceerd beeld. Haar televisie toonde de luchtigheid van ons bestaan en een blik op haar smartphone gaf toch aan dat de populaire pers met aandacht werd gelezen. De enkele keren dat ze aan het bellen was tijdens mijn interventies verried ook dat ze graag de laatste nieuwtjes, mag ik het roddels noemen, overliep met haar gesprekspartner.
Haar standaardreactie was doorgaans koud en versteend. Herse was iemand die haar interesse in sensatie motiveerde door er de feiten van te analyseren. Soms, heel soms, zag je iets zachts. Dan keek ze verrassend dromerig, zoals wanneer je door een harde karamel bijt en plots de zachte vulling je mond vult. Ik denk dat je bij Herse eerst je tanden moest breken vooraleer je haar zachte vulling kon proeven. Was dat een strategie off kon ze het zelf niet helpen? Misschien was haar ratio de slaaf van haar emoties zoals David Hume zei. In ieder geval, ze gaf mij het gevoel eenzaam te zijn. Een vrouw met twee gezichten. Ik was nooit zeker met welk gezicht ze mij aankeek.
Feit was dat ik tweemaandelijks ergens onder haar gootsteen of elders lag te sleutelen. Stel u nu geen scene voor uit een goedkope pornofilm want de enige aandacht die ze voor mij had, betrof mijn schoenen en de vraag of ik van plan was deze uit te doen. De toon van haar verdere vragen gaf dan weer aan of al mijn inspanningen, en vooral de benodigde tijd om een herstelling te doen, wel echt essentieel en logisch was. Time was blijkbaar money in haar wereld. Enige achterdocht was haar niet vreemd, wat ik kan begrijpen als je vaak naar de gespecialiseerde pers over vedettes grijpt.
Tijd kent voor mij geen waarde. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom ik achter het stuur van de bestelwagen zit waar mijn naam op staat. Geen tien bestelwagens met tien loodgieters. Eén loodgieter en dat was ik.
Maar we hadden het over Herse. De eenzaamheid van Herse had iets raadselachtig. Je vroeg je af waarom ze alleen was. Het leek alsof het een keuze was die ze om ongekende redenen tegen haar zin had gemaakt. Misschien kwam dat omdat ik haar zelden zag lachen. Je ziet sowieso mensen zelden lachen als ze alleen zijn.
Drek vertelt veel over mensen. Niet dat ik mij bezig hou om na te gaan welke maaltijd ze hadden voor hun verstopping, maar uit hoe ze omgaan met hun afvoerkanalen, kan je veel leren. Er zijn er die, als je komt, alles al vooraf gereinigd hebben. Gootstenen blinken, toiletten zijn extra schoongemaakt. De geur van het citroenblokje is soms zo overweldigend dat ik er hoofdpijn van krijg. Meestal hebben deze mensen ook alles aan de kant gezet zodat ik alle ruimte heb om mijn werk te doen. Die mensen voelen zich vaak schuldig omdat ze me gebeld hebben. Alsof ze verantwoordelijk zijn voor hun verstopping. Wat natuurlijk zo is. Maar ze doen het niet met opzet. Dit zijn de klanten die zorgvuldig luisteren naar je betoog om daarna hun gedrag aan te passen aan de adviezen die je als expert geeft. Je zou denken dat dit de klanten zijn die je het liefst tegen komt. Toch is dat niet zo. Ik denk dat dit klanten zijn die leven met een groot schuldgevoel. Ze doen iets verkeerd. Gewoon omdat ze doen wat ze doen. De incarnatie van Adam en Eva. Verstoten uit het paradijs, opgezadeld met die eeuwige schuldvraag. Wat kunnen ze nog allemaal fout doen vooraleer ze het paradijs terug binnen mogen. Ik stel ze dan altijd wat gerust. Dat het allemaal zo erg niet is. Dat ze er niets aan kunnen doen. Ondanks mijn kennersoog word ik toch niet geloofd. Ik mag dan wel veel weten van riolen, het blijkt niet relevant om ze van de schuldvraag af te praten. Ik denk nochtans dat loodgieters, nog meer dan pastoors, weten waar de sleutel van de hemelpoort ligt Vaak gewoon onder de mat.
Ik stelde Herse aan Mercurius voor op een dag dat de vaatwasser van Herse voor de rochelende geluiden in het toilet van Mercurius had gezorgd. Mercurius was na mijn toelichting over de vaatwasser meteen naar de eerste verdieping getrokken om terplekke polshoogte te nemen. Ik kon me niet voorstellen wat hij zou kunnen ontwaren, laat staan wat hij zou verhelpen aan de afvoer. Ik verdacht hem er eerder van dat hij die buurvrouw wel eens van dichtbij wou zien, nu hij er een voorwendsel voor aangereikt kreeg. En dus stond Mercurius die dag voor haar deur.
De deur ging open. Herse verscheen in een jurk met bloemen. Ze was iets kleiner dan Mercurius wat hem een boeiende inkijk gaf in haar toch weelderig voorkomen. De ontwapenende glimlach van de verkoper verscheen op het gezicht van Mercurius. Ik had nooit gedacht dat je een openingszin kon bedenken met als onderwerp een rioolbuis, zelfs niet als loodgieter, maar dat is wat Mercurius deed. Het illustreerde zijn meesterschap om sympathieke aandacht te krijgen.
“U bent de buurvrouw waar ik al zoveel over gehoord heb! Ik ben uw buurman, Mercurius.”
“Van hieronder”, voegde hij er, na een wel overdachte pauze, aan toe. Herse keek naar de vloer. Mercurius volgde haar blik. “Wij delen een riool”, maakte hij gebruik van de situatie. Hij was het type man dat graag raadselachtige of op zijn minst verrassende uitspraken deed om aandacht te trekken. Hij deed dat niet bewust meer, het was een tweede natuur van hem geworden. Herse keek hem verbouwereerd aan. Hij lachte breed en overtuigend. Herse lachte met enige aarzeling. Het gebeurde niet vaak dat een uitbundige man voor haar deur stond. Wat Herse niet wist, was dat haar instant sympathie een gevolg was van het feit dat hij had gezegd zei dat ze iets gemeen hadden. Ze deelden iets. Het mocht dan wel een riool zijn, maar ze waren dus lotgenoten. En zeg nu zelf, als je je drek deelt, dan moet er toch meer zijn. Dat was het signaal dat Mercurius gaf met die ene eenvoudige opmerking: “we delen een riool”. Hij deed het klinken als “we zijn voor elkaar gemaakt” maar dan iets minder romantisch. Dat was het bijzondere talent van Mercurius. Daarom was hij een succesvol verkoper. Ook al verkocht hij vooral lucht, voorgebakken.
“Ze maakt een rochelend geluid”, wrong ik ertussen. Beiden keken me aan alsof ik een intiem etentje had verstoord. Ik glimlachte verontschuldigend. Stilte. Ik plooide mijn gezicht terug naar ernst en gaf een korte uiteenzetting over het probleem, hierbij mijn expertise te sterk in de verf zettend. zo overbodig als een sommelier die teveel uitleg geeft bij de wijn die hij u schenkt.
“Mag ik eens binnenkomen?”, vroeg ik om te ontsnappen uit die vreemde situatie. Mercurius vond het een geweldig idee. Alsof hij mijn hulpje was, volgde hij me naar binnen.
Zo begon de kennismaking tussen Herse en Mercurius. Toen ik het pand verliet, merkte ik dat Mercurius mij niet meer achterna kwam. Ik had die avond dan wel hen rioolprobleem niet opgelost, maar wel het probleem van hun eenzaamheid. De bewoners hadden elkaar gevonden. Voor even. Of hoe de drek van hun leven de compost was voor hun toekomst.